آشنایی با تکنولوژی HD و کاربردهای آن (همه چیز درباره HD)
همه ما تا به حال کلمه اچ دی را یا دیده ایم، خوانده ایم یا شنیده ایم.کلماتی مانند HDTV, HD-DVD , FULL HD و ... اما واقعا منظور از اچ دی چیست؟ در این مقاله قصد داریم شما را با این تکنولوژی روز دنیا بیشتر آشنا کنیم.
طی سالها در تلویزیونها ، از سیستم آنالوگ و لامپ تصویر معمولی CRT استفاده می شد و این سیگنال از امواج رادیویی متناوب در Range فرکانس رادیویی تشکیل شده و تلویزیون آن را به صدا و تصویر تبدیل می نماید. سیستم آنالوگ از طریق هوا ، کابل و ماهواره قادر به رسیدن به تلویزیونهای شما می باشد.ولی سیگنالهای دیجیتال باید ابتدا به سیستم آنالوگ تبدیل شده و سپس به تلویزیونهای ما برسد. مثلا دستگاههای DVD Player فیلم DVD را اول از دیجیتال به آنالوگ تبدیل می کند و بعد ما آنرا در تلوزیونهای خود میبینیم. سیستم های ویدیویی استاندارد که PAL - NTSC - SECAM نام دارند و حتما نام آنها را روی تلویزیون خود دیده اید دارای وضوح تصویر 486 خط هستند.البته سیستم آنالوگ تا کنون دچار مشکل نبوده است ولی محدودیتهای زیادی برای سیستمهای تصویری ایجاد کرده است. این محدودیتها به شرح ذیل است:
دستگاههای متداول آنالوگ CRT از 640 در 480 پیکسل تشکیل شده است برای همین برای تصاویر بزرگ تلویزیونی با این سیستم مناسب نبود.
تصویرهای آنالوگ اینتر لیس هستند. یعنی تفنگ الکترونیکی فقط نصف خطوط را برای هر عبور تا پایین صفحه پر می کند که این خود باعث لرزش بعصی تلویزیونهای آنالوگ می شود.
پایین آمدن کیفیت تصاویر آنالوگ هنگام تبدیل آنالوگ تصاویر (ضبط یک فیلم VHS روی یک فیلم VHS دیگر باعث افت کیفیت می شود)
کیفیت بالاتر ارائه می شود (High Definition یا HD) حتما توجه کرده اید که کیفیت فیلم هایی که در فروشگاه ها بر روی تلویزیون و یا مانیتورها پخش می شوند کیفیتی بالاتر از DVD دارند و هیچ کدام از فیلم هایی که در خانه می بینید چنین کیفیتی را ندارند. این همان کفیت HD است که از تمام قابلیت ها و کیفیت تلویزیون و مانیتور استفاده میکند. High Definition یا HD به سیستم ویدئویی گفته میشود که وضوح تصویر بالاتری نسبت به سیستم های استاندارد ویدئویی که Standard Definition نامیده میشوند دارند. تصاویر HD دارای 720 یا 1080 خط میباشند و این به معنای کیفیت بالاتر تصاویر است. تلویزیون های اچ دی در سال 1998 به بازار ارئه شد و باعث وارد شدن دنیای تلویزیون و تصویر به عرصه ای جدید شد. زیرا که این نوع تلویزیون قادر بود 1125 خط را با سرعت استاندارد 30 فریم در ثانیه نشان بدهد. سیگنال دیجیتال به جای استفاده از امواج در ارسال اطلاعات و تصویر از یک ها و صفر ها استفاده می کند. و برای پخش همگانی آن عموما باید از کانال UHF با پهنای باند 6 مگاهرتز استفاده کند ، یعنی دقیقا مثل کاری که در سیگنالهای آنالوگ تلویزیون انجام می دهد.
در این جا به مزیتهای کیفیت تصویر HD اشاره ای کوتاه میکنیم: 1- نسبت تصاویر استاندارد تصاویر 4:3 (چهار واحد طول و 3 واحد عرض) می باشد ولی در تلویزیونهای اچ دی تی وی این نسبت 16:9 می باشد.
2 – وضوح تصاویر کمترین وضوح استاندارد اچ دی تی وی 480 در 640 پیکسل همانند تلویزیونهای آنالوگ می باشد ، و بالاترینش 1080 در 1920 پیکسل یعنی تقریبا دو برابر تلویزیونهای آنالوگ می باشد.
3 – نرخ قاب (فریم ریت (Frame Rate ) نرخ قاب به معنای تعداد عکسهایی از تصویر که در هر تانیه ما میبینیم ، می باشد. در تلویزیونهای دیجیتال این عدد از 24 فریم در ثانیه تا 60 فریم در ثانیه میباشد.شرکتهای پخش اچ دی تی وی باید انتخاب کنند کدام یک از این فرمتهارا استفاده کنند ؛ مصرف کنندگان هم باید تصمیم بگیرند چه شفافیتی مد نظرشان است.
جدول مقایسه تصاویر HD با تصاویر استاندارد فعلی Pal,Secam,NTSC
Full HD (فول اچ دی) چیست در حال حاضر بالاترین رزولوشن و کیفیت 1080×1920 پیکسل است که اصطلاحا به آن Full HD گفته می شود. با توجه به تعریفی که از کیفیت تصویر اچ دی شد، ما شاهد انواع و قالبهای متفاوتی از این تکنولوژی هستیم. که در اینجا مختصرا به آنها می پردازیم.
اچ دی تی وی HDTV به نمایشگرهایی که قدرت پردازش و نمایش تصاویر اچ دی را داشته باشند، HDTV گفته می شود که همان معنی تلویزیون HD را دارد. این تصاویر HD ممکن است از طریق امواج آنالوگ و فرکانس های دیجیتالی یا دستگاه های خانگی مانند DVD پلیرها یا کنسولهای خانگی PS3 و XBOX 360 پخش شود. حال اگر کیفیت تصویر به بالاترین حد یعنی 1080×1920 باشد، شما کیفیت Full HD را تجربه می کنید.
در حال حاضر مردم فقط در صورت تنظیم کردن دستگاههای خود با کانال مجازی می توانند به تماشای سیگنالهای دیجیتال از طریق هوا بپردازند . چون بعد از پایان یافتن پخش همگانی آنالوگ تنها سیگنالی که مردم از طریق هوا دریافت می کنند سیگنال دیجیتال خواهد بود. هرچند کیفیت سیگنال دیجیتال بسیار بالاتر از آنالوگ می باشد احتیاج به اچ دی ضروری نمی باشد، چون اچ دی تی وی بالاترین کیفیت تلویزیون دیجیتال می باشد. اگر شما تصویری با کیفیت اچ دی می بینید و کیفیت صدای دالبی دیجیتال که با آن همراه شده است می شنوید به 2 چیز بستگی دارد : اول فرستنده باید اچ دی پخش کند و دوم برای دیدن، شما باید تلویزیون دیجیتال داشته باشید.
ضبط کننده های HD مسلما برای اینکه تصاویر HD را پخش کرد، باید بتوان آنها را ضبط یا ایجاد کرد. وضیفه ضبط تصاویر HD به عهده دوربین های فیلمبرداری است که توانایی ثبت کردن تصاویر را با ابعاد و کیفیت بالای HD را دارا باشند. در حال حاضر از دوربین های فیلمبرداری HD نیز استفاده وسیعی میشوند و کارگردان های زیادی تمایل به ساخت فیلم با این سیستم جدید دارند. به دلیل وضوح بیشتر تصاویر امکان نشان دادن جزئیات بیشتر در فیلم ها وجود دارد و تصاویر زنده تر به نظر میرسند. به دلیل کیفیت بیشتر حجم ویدئو های این قالب بیشتر از ویدئو های معمولی است. بنابراین DVD های جدیدی برای ذخیره این ویدیو ها ارائه شده اند.
دیسکهای با ظرفیتهای بالاتر برای ضبط اطلاعات بیشتر (HD-DVD یا Blu-Ray) وقتی بازار احتیاج پیدا کرد که DVD تولید شود که توانایی ضبط اطلاعات بسیار بیشتری را داشته باشند، دو نام HD-DVD از شرکت توشیبا و Blu-Ray از شرکت سونی مطرح شدند. برای پخش هر یک از این DVD ها نیاز به DVD-ROM مخصوص این کار است. شرکت های سازنده کامپیوتر و لپ تاپ در حال جایگزینی درایو های DVD معمولی فعلی با درایو های جدید هستند و اکثر محصولات جدید را با این درایو ها عرضه میکنند. بنابراین هنگام خرید کامپیوتر جدید به این نکته هم توجه کنید که آیا این سیستم جدید قادر به پخش DVD های HD یا Blue Ray هست ؟
DVD ها که هم برای ضبط ویدیو و هم نگهداری دیگر اطلاعات قابل استفاده هستند دارای حجم 15 گیگا بایت روی هر لایه هستند که در مقایسه با DVD های معمول 4.7 گیگا بایتی 3 برابر اطلاعات بیشتری را ذخیره میکنند. تکنولوژی Blu-Ray یا لیزر آبی دارای حجم ذخیره سازی بیشتری است و قادر است 25 گیگا بایت روی هر لایه ذخیره کند و دیسک های دو لایه آن 50 گیگا بایت ظرفیت دارند. از نظر پشتیبانی از قالب های تصویری هر دو تکنولوژی تقریبا مشابه هم هستند. اما در قالب های صوتی تفاوت هایی وجود دارد. HD DVD از تکنولوژی Dolby Digital Plus با سرعت 3 مگابیت بر ثانیه پشتیبانی میکند در حالی که Blu-Ray این تکنولوژی را به صورت انتخابی و با حداکثر سرعت 1.7 مگابیت در ثانیه پشتیبانی میکند. سیستم های پخش کننده HD-DVD قادر به پخش CD و DVD های معمول هستند. اما از Blu-Ray پشتیبانی نمیکنند. به دلیل رقابت میان این دو تکنولوژی پخش کننده های این نوع DVD ها از سیستم رقیب پشتیبانی نمیکنند. اما به تازگی درایو های توسط شرکت هایی مانند LG به بازار عرضه شده که هر دو نوع دیسک را اجرا میکند. در حال حاضر ( با شکست شرکت توشیبا ) اکثر فیلم های جدید بر روی Blu-Ray منتشر می شوند. شرکت های سازنده فیلم هم که پیشتر به دلیل محدودیت حجم نمی توانستند تصاویری با رزولوشن بالا را منتشر کنند ، دیگر هیچ دغدقه ای نداشته و با خیال راحت با دوربین های HD فیلمبرداری کردند.
کنسولهای بازی با قدرت پخش HD البته همچنان رقابت بین دیسکهای بلو-ری و اچ دی وی دی وجود دارد. زیرا که مایکروسافت با دستگاه ایکس باکس 360 از فرمت HD-DVD حمایت میکند و از طرف دیگر سونی نیز با فرمت Blu-Ray از کنسول PS3 خود حمایت میکند. این 2 کنسول با ایجاد تصاویر با گرافیک بسیار بالا، احتیاج دارند تا از فرمت HD استفاده کرده تا قدرت گرافیکی خود را نشان دهند. به همین دلیل است که همیشه سفارش می شود این 2 کنسول را با تلویزیون های HD بازی کنید.
کابل های رابط HDMI اگر برای انتقال تصاویر آنالوگ، کابلهای AV کافی بودند، برای تصاویر HD این کابلها اصلا کافی نیستند. لذا کابلهایی با 19 پین به نام کابل HDMI (High-Definition Multimedia Interface) برای انتقال 10 گیگابایت بر ثانیه ساخته شدند. مسلما این مقدار قدرت انتقال اطلاعات باعث می شود تا تمام جزئیات دیجیتالی از جمله کیفیت تصویر و صدا به خوبی منتقل شود.
تمام دستگاههایی که دارای پورت HDMI باشند، با استفاده از این کابل میتوانند تصاویر با کیفیت بالا را نمایش دهند.
تصاویر اچ دی ایرانی با توسعه سریع این سیستم در آمریکا و اروپا ویدئوی HD به سرعت در حال جایگزینی با سیستم های قدیمی است. مراکز پخش تلویزیونی در حال جایگزینی سیستم های پخش از SD به HD هستند. با این شرایط پخش همگانی کشورهای اروپایی و آمریکایی در حال تغییر و گذار از سیستم آنالوگ به دیجیتال است. به گفته اتحادیه اروپا در8 سال آینده تمامی سیستمهای تصویری و پخش اروپا دیجیتال خواهد شد و تلویزیونهای آنالوگ به تاریخ خواهد پیوست. هم اکنون در ایران تلویزیون های فراوان از برندهای متفاوت قادر هستند که تصاویر اچ دی را پخش کنند؛ و بالطبع دستگاههای خلق کننده تصاویر HD نیز در بازار ایران موجود هستند. برای پخش ویدیوی HD نیاز به سیستم تلویزیون یا مانیتوری دارید که بتواند این سیستم را نمایش دهد. البته چنانچه بتوانید کامپیوتر را به تلویزیونتان وصل کنید در صورتی که تلویزیون شما امکانات لازم را داشته باشد ( مثلا HDTV داشته باشید ) ، می توانید فیلم ها را با کیفیت فوق العاده در تلویزیونتان نیز ببینید . اگر تلویزیون شما پورت HDMI داشته باشد و Laptop یا کارت گرافیکی کامپیوترتان هم خروجی HDMI داشته باشد ، بهترین کیفیت تصویر را به تلویزیونتان منتقل می کند . اما اگر هم امکان وصل کردن کامپیوتر به تلویزیون ( چه با HDMI و چه با کابل مانیتور ) را ندارید ، در مانیتور هم می توانید از کیفیت تصویر فوق العاده این فیلم ها لذت ببرید.
آیا آماده تماشای کیفیت بالای اچ دی هستید؟ چشمان شما اشتباه نکرده است. این تصویری از یک نمایشگر است. نمایشگری به نام HDTV