ناگفته های جالب میرباقری از مختارنامه

كارگردان مجموعه «مختارنامه» ضمن اعلام تلاش براي نمايش بخش‌هاي مربوط به حضرت ابوالفضل(ع) گفت: شباهت بسيار بين حوادث تاريخي دوران مختار و اتفاقات 20 الي 30 ساله اخير مرا مصمم و براي ساخت اين مجموعه ترغيب كرد.

به گزارش خبرنگار راديو و تلويزيون خبرگزاري فارس، مراسم قدرداني از عوامل مجموعه تلويزيوني مختارنامه بعدازظهر امروز سه‌شنبه با حضور داوود ميرباقري كارگردان، ژاله علو، انوشيروان ارجمند، محمد فيلي، نسرين مقانلو، محمد صادقي، ماه‌چهره خليلي، حبيب دهقان نسب، رضا رويگري، حسن ميرباقري، رضا استادي از عوامل مجموعه مختارنامه، امير خوراكيان رئيس سازمان فرهنگي و هنري شهرداري تهران، مصطفي محقق معاون دانشجويي فرهنگي دانشگاه علوم پزشكي تهران، عيسي‌زاده نماينده ولي فقيه در دانشگاه، محسن پرويز و جمع كثيري از دانشجويان در دانشكده علوم پزشكي تهران برگزار شد.

بنابراين گزارش در اين مراسم مصطفي محقق ضمن خيرمقدم به حاضران و ارائه توضيحاتي پيرامون دانشگاه علوم پزشكي تهران گفت: سريال‌هاي مذهبي ما كه در چند سال اخير ساخته‌ شده‌اند ماندگاري بيشتري در اذهان و تأثيري بيشتري در فكر مردم داشته‌اند و طي سال‌هاي اخير آثار ماندگار بيشتري را در تلويزيون مي‌بينيم.

وي ادامه داد: سريال مختارنامه نيز بخشي از تاريخ را به تصوير مي‌كشد كه مثبت ارزيابي مي‌شود و پيروزي‌هاي اسلام و دين مطرح است.

به گزارش فارس پس از پخش بخش‌هايي از پشت صحنه مختارنامه فرزاد جمشيدي كه اجراي برنامه را برعهده داشت از حاضران خواست تا از ژاله علو قدرداني كنند. حاضران در جلسه نيز به پاس بازي زيباي ژاله علو در سريال مختارنامه همه ايستادند و دقايقي او را تشويق كردند.

پس از آن ميرباقري به روي سن آمد و به سؤالات فرزاد جمشيدي كه برخي از آنها از سوي دانشجويان حاضر مطرح شده بود، پاسخ گفت.

وي درباره ساخت سريال مختارنامه گفت: شباهت بسياري بين حوادث تاريخي آن دوران و اتفاقات 20 الي 30 ساله اخير مرا مصمم كرد و آن فضاي قيام، انقلاب و وضعيتي كه در تاريخ ثبت شده و بايد مورد واكاوي قرار گيرد مرا براي ساخت اين مجموعه ترغيب كرد و در مجموع احساس كرديم كه اين ماجرا مي‌تواند مؤثر بوده و براي ما درس‌هاي تازه‌اي داشته باشد.

اين كارگردان تلويزيون ادامه داد: شخصيت مختار نيز به عنوان يك فرد سياس، عالم و جنگجوي تمام عيار نيز مي‌توانست به قصه شكل بدهد. اين علاقه طوري بود كه بي‌مبالغه از آغاز تا پايان 10 سال وقت مرا درگير خود كرد. احساس مي‌كردم آنقدر ارزش دارد كه ما براي آن با حوصله اين وقت را صرف كنيم تا كار آبرومندانه‌اي بسازيم و وقتي گفتند اين سريال محصول ايران است شرمنده نشويم.

در ادامه جمشيدي از ميرباقري پرسيد كه قبلاً‌ گفته بوديد دوست داريد آنطور كه مختارنامه را ساخته‌ايد، پخش شود آيا امروز به آرزويتان رسيده‌ايد و همچنين تكليف بخش‌هاي مربوط به حضرت ابوالفضل (ع) به كجا رسيد كه وي در پاسخ گفت: فعلاً خير. نقطه اوج سريال مربوط به حضرت ابوالفضل و ما درباره آن مشكل داريم اين مشكل در زمان ساخت به من اعلام نشد تا به شكل ديگري اين بخش‌ها را بسازيم تا قابل نمايش باشد اما در حال حاضر مي‌گويند پخش اين بخش‌ها مشكل است و تا به حال مذاكرات ما به حد مطلوب نرسيده است.

ميرباقري با بيان اينكه من هنوز نااميد نشده‌ام و اين راه را ادامه مي‌دهم، خاطرنشان كرد: نا اميد نيستم چون تا آخر سريال اين باب باز است و مي‌توان آن بخش‌ها را به كار اضافه كرد. البته مذاكرات تا به حال اميدواركننده نبوده و اگر همين‌طور پيش برود بايد نا اميد بشوم. اميدوارم تا به حال سريال از لحاظ ريتم و قصه مخاطب را جذب كرده باشد.

به گزارش فارس، ميرباقري در پاسخ به سؤال ديگري با اين مضمون كه چرا پس از ساخت آثاري نظير، گرگ‌ها يا معصوميت از دست رفته آنقدر كه بابت سريال مختارنامه از شما قدرداني مي‌كنند از شما تجليل نشد، تصريح كرد: آنها يك نمايش تلويزيوني بود و بنا نبود كه پروداكشن عظيم تلويزيوني داشته باشيم بيشتر آنها را تجربي انجام دادم و مي‌خواستم بگوييم كه يك قصه مذهبي را مي‌توان در يك اثر نمايشي جمع‌وجور به تصوير كشيد و شكل نمايشي عمده‌تر بود در حالي كه سريال مختارنامه يك كار با استاندار بين‌المللي است و بسياري از سكانس‌هاي آن را مي‌توانيد با كارهاي بزرگ هاليوود مقايسه كنيد آن هم با بضاعت اندك ما.

وي ادامه داد: مثلاً آتش‌سوزي كعبه با امكانات جهان‌سومي ساخته شد اما وقتي كه حوصله، عشق و دقت باشد كار خاصيت بين‌المللي پيدا مي‌كند. يكي از ويژگي‌هاي ديگر هم خود موضوع است. در مملكتي كه ما سالي 40 روز عزاداري براي سيدالشهدا داريم وقتي تلنگري به اين جريان بزنيم با اقبال مواجه مي‌شود.

كارگردان مجموعه تلويزيوني امام علي (ع) در ادامه اين مراسم توضيح داد: من براي هر صحنه حس غريبي دارم وقتي مي‌گويم مختارنامه معادل با 20 فيلم سينمايي است، اغراق نيست. ابعاد كار وسيع است و شما هر 5 دقيقه يك ماجرا در كار مي‌بينيد. گاهي دوستان مي‌گفتند زمان ساخت اين سريال خيلي طولاني شد اما به نظر من خيلي خوب جمع شد و در مجموع سالي سه فيلم تاريخي مي‌شود.

ميرباقري افزود: مختارنامه از قسمت 32 به بعد اوج بيشتري مي‌گيرد و ابعاد وسيع‌تري پيدا مي‌كند. اين منحني روبه رشد است تا به فينال برسد.

وي در پاسخ ديگر فرزاد جمشيدي كه اجراي برنامه را برعهده داشت و از او پرسيد تلخ‌ترين و شيرين‌ترين خاطره‌ شما در طول ساختن اين سريال چيست، گفت: صحنه‌هاي تلخ و شيرين در اين سريال زياد بوده است و انتخاب آن دشوار است اما به هر حال اينكه ما چند نفر از دوستان خوبمان را در طول كار از دست داديم خاطره تلخ ماست. مانند مرگ زنده‌ياد رضا خندان كه نتوانست بازي خود را در اين سريال ببنيد. يا اتفاقات ديگري نظير مريضي جوان‌روح مدير فيلمبرداري، فلاح تهيه‌كننده و خودم از جمله اتفاقات تلخ است كه نمي‌دانم اگر از اين بيماري نجات پيدا نمي‌كردم سرنوشت سريال چه مي‌شد.

ميرباقري ادامه داد: خاطرات شيريني هم داشتيم مانند اينكه ظرفيت عظيمي از بازيگران كشور هر روز با عشق سر كار حاضر مي‌شدند و اگر نامأيوسي بود مرا راه مي‌انداختند كه خود اين به نظر من تركيب بي‌نظيري است. اگر روحيه بچه‌هاي گروه نبود نمي‌توانستم اين كار آبرومندانه را بسازم.

اين كارگردان تلويزيون همچنين در پاسخ به اين سؤال كه فريبرز عرب‌نيا چندمين انتخاب شما براي ايفاي نقش مختار بود، اظهار داشت: او انتخاب سوم من بود روزهايي كه داستان مختار را مي‌نوشتم ارتباط نزديكي با عرب‌نيا نداشتم و شخصيت جمشيد هاشم‌پور در ذهنم بود ولي وقتي به مرحله توليد رسيديم مشكلاتي پيش آمد كه حضور او ميسر نشد و مشكلات هم از طرف خود ايشان بود. هاشم‌پور وقتي حجم سناريو را ديد ترسيد. تا اينكه رسيديم به عرب‌نيا و پس از تست‌هاي اوليه به اين نتيجه رسيديم كه اين نقش را او بازي كند در حالي كه او به منظور ديگري دعوت شده بود. اما ما به اين نتيجه رسيديم كه عرب‌نيا گزينه مناسبي است و الان هم كه فكر مي‌كنم بهترين انتخاب است.

وي ادامه داد: نمي‌توانيم به زندگي معصومين نزديك شويم چون اولين شرط چهره و صورت است، وقتي آن را نداريم حدود 70 درصد از جذب مخاطب را از دست داده‌ايم و به اين شيوه قصه روي هواست و مشكلات خودش را دارد. سينما اين اقتدار را دارد كه بتواند برخي چهره‌ها را بتواند قدسي تصوير كند. اين بضاعت فني در حال حاضر در سينما وجود دارد اما اين مسئله فقهي است و علما بايد آن را حل كنند. همين مشكلي كه ما با تصوير حضرت ابوالفضل داريم اين است كه ايشان معصوم نيست. هر چند كه مقام‌شان بسيار بالا و ملكوتي است.

كارگردان معصوميت از دست رفته عنوان داشت:‌ به هر حال ما در تعاريف خود 14 معصوم داريم كه حول آنها نمي‌توانيم كار كنيم چطور پيامبران اولوالعزم را مي‌توان تصوير كرد ولي حضرت ابوالفضل را نمي‌توان تصوير كرد؟ وقتي شما حضرت عيسي، موسي و يوسف را تصوير مي‌كنيد كه اولياءالله بودند و اتصال به وحي داشتند منعي وجود نداشته ولي در اين حوزه نمي‌توان وارد شد؟ تعارف نداريم سينما امروز مهمترين وجه ارتباط و تأثيرگذاري بر بشر است و وسيله‌اي نداريم كه به اندازه سينما حرف بزند و تأثير بگذارد. اگر ما نتوانيم از منابع ارزشي خود حرف بزنيم آنوقت بايد بنشينيم تا ديگران درباره آن صحبت كنند.

ميرباقري درباره پرچم سه رنگي كه شبيه پرچم ايران بود و روي قبر همسر و فرزند كيان انداخته شده بود، نيز توضيح داد: پرچم مختار سه رنگ سبز، سفيد و قرمز را داشت كه حاصل اتحاد قبايل عرب بود. ما براي كيان كه بازوي راست مختار بود ترجيح داديم كه پرچم قيام مختار را روي قبر عزيزانش بيندازيم در روايات داريم كه چون ايرانيان كمك بسياري به مختار و قيامش كردند پرچم قيام متأثر از پرچم ايران بوده است ضمن اينكه ما در جايي در سريال نگفتيم كه اين پرچم، پرچم ايران است و مخاطب پيش از اين پرچم را در جاهاي ديگر نيز و در قسمت‌هاي قبلي ديده بود.

وي ادامه داد:‌ يك روزهايي برخي مسئولان فرهنگي كشور به من مي‌گفتند چرا در سريال از رستم اسم مي‌بردي. او متعلق به فردوسي است در حالي كه رستم متعلق به حماسه‌سرايان پيش از فردوسي است و فردوسي تنها گردآورنده آنها بوده است. وقتي يك مسئول فرهنگي تفاوت اينها را نداند آنوقت مباحثي نظير پرچم نيز مسئله است.

كارگردان فيلم سينماي آدم برفي در بخش ديگري از سخنان خود اظهار داشت: من برخي بيانات تاريخي را نمي‌توانم قبول كنم و شخصيت‌هاي من نبايد تناقض داشته باشند. مثلا سر سريال امام علي من نتوانستم قبول كنم كه مالك اشتر در يك مهماني عسل خورد و مرد. اين عسل بايد به زور به دست او رسيده باشد.

ميرباقري تصريح كرد: من سه مطلب را در مختارنامه عمداً ناديده گرفتم يكي بحث كشتن پسر عمر بود، يكي ديگر تاريخ وقوع آن بود كه ما كمي آن را جلو كشيديم و بحث ديگر نيز به دليل اينكه روي آنتن نرفته نمي‌گوييم ما مؤظفيم نگاه عقلاني به دراماتيك داشته باشيم و تعارض و تناقض با هم نداشته باشيم به من حق بدهيم كه از 10 سند تاريخي دو سند آن را قبول نكنم. يك اثر هنري با يك اثر ادبي يا علمي فرق دارد.

وي در پاسخ به سؤال ديگر مجري برنامه با اين مضمون كه آيا دوست داشتيد در سريال مختارنامه بازي كنيد، گفت: من اصلاً بازيگري را دوست ندارم ولي براي كسي كه بازيگري را دوست دارد بازي در نقش مختار يك فرصت استثنايي است.

كارگردان سريال تلويزيون گرگها در پاسخ به اين سؤال كه آيا قصد نداريد سريال سلمان فارسي را بسازيد، اظهار داشت: من بايد تجديدقوا كنم پس از 10 سال حضور در يك سريال خسته ‌شده‌ام بعداً اگر توفيق و قوتي بود اين سريال را مي‌سازم چون متن‌هاي سريال آمده است و مراحل تحقيق سپري شده است و اگر خداوند كمك كند اين سريال را هم مي‌سازم.

ميرباقري در پايان سخنانش از كساني كه او را در ساخت سريال مختارنامه همراهي كرده بودند قدرداني كرد.

به گزارش فارس نسرين مقانلو نيز طي سخناني در اين مراسم ضمن تشكر از ميرباقري گفت: با حضور در سريال مختارنامه اولين تجربه حضور در آثار تاريخي را داشتم و خوشحالم كه با اين استاد كارم را آغاز كردم. اگر عمري باشد دوست دارم با ميرباقري كار كنم و اگر روزي آخرين كارم رسيد دوست دارم با ميرباقري باشم.

وي ادامه داد: ما عاشقانه اين كار را ساختيم و در كنار آن وجود ميرباقري باعث شد كه سرما، گرما و حجم ديالوگ‌ها را تحمل كنيم. خوشحالم كه امروز پس از 8 سال تلاش و بردباري در جايي قرار گرفتيم كه تاريخ اسلام را يكبار ديگر به تصوير بكشيم.

محمد صادقي نيز در سخناني گفت: كار كردن در چنين پروژه‌هايي با اين حجم بالا بسيار سخت است من اين مسئله را به شكل محدودتري در سريال ولايت عشق تجربه كرده بودم اما تنها عشق به صاحب كار كه امام حسين (ع) است اين نيرو را براي ادامه كار در مختارنامه فراهم كرد.

ژاله علو نيز در مراسم قدرداني از عوامل سريال مختارنامه كه در دانشكده علوم پزشكي تهران برگزار شد اظهار داشت: آنچه باعث شده سالها در راديو، دوبله، فيلم و سريال كار كنم فقط محبت مخاطبان من بوده است. من در خود چنين نيرويي نمي‌بينم كه بخواهم كارم را ادامه بدهم اما به خاطر مردم و درخواست آنها كار مي‌كنم و اميدوارم كه شايسته و لايق اين تشويق‌ها باشم.

به گزارش فارس خوراكيان نيز در اين مراسم گفت: كارهاي فاخر و عظيمي مانند علامه اميني واقعيت‌هاي تاريخ را ماندگار كرد و پرده از بخش‌هاي ناگفته تاريخ برداشت چنين كارهايي نظير مختارنامه اين خاصيت را دارد كه تاريخ را براي همه از خواص تا عوام رمزگشايي مي‌كند.

بنابراين گزارش در پايان اين مراسم با اهداي تنديس، لوح تقدير و هدايايي از انوشيروان ارجمند، عظيم جوان‌روح، محمد فيلي، محمد صادقي، حسن ميرباقري، نسرين مقانلو، رضا رويگري، حبيب دهقان‌نسب، فريبا كوثري، يعقوب غفاري،‌ ماهچهره خليلي، محمود فلاح و داوود ميرباقري تجليل و قدرداني شد.

**حاشيه‌ها:

*جمع كثيري از دانشجويان از اين برنامه استقبال كردند به طوري كه بسياري از آنها ايستاده در سالن حضور داشتند.

*معاون دانشجويي فرهنگي دانشگاه علوم پزشكي تهران در حين سخنراني بود كه رضا رويگري وارد سالن شد، تشويق پياپي حضار منجر شد در سخنان اين مدير دانشگاه براي دقايقي وقفه بيافتد.

*در بخشي از مراسم فرزاد جمشيدي با اشاره به عدم حضور فريبرز عرب‌نيا در جمع مهمانان به طنز گفت: مختار خودش نيست ولي دو همسرش در سالن حاضر هستند. سپس خطاب به ميرباقري گفت استاد شما چطور جرات كرديد دو همسر براي مختار قرار دهيد كه ميرباقري پاسخ داد: در تاريخ مختار سه همسر دارد كه ما جرات كرديم دو تاي آنها را به تصوير بكشيم.

*نسرين مقانلو در ميان صحبت‌هاي ميرباقري اشاره كرد كه اگر حضور كارگرداني نظير ميرباقري نبود، شايد بسياري از بازيگران در اين كار حضور نمي‌يافتند.

*در بخشي از مراسم ميرباقري گفت كه هاشم‌پور با ديدن حجم سناريوهاي سريال رَم كرد كه با خنده حضار مواجه شد و مجري برنامه از او خواست تا اين كلمه را تلطيف كند.

* ژاله علو يك دو بيتي سروده خودش را به شرح زير براي حاضران خواند:

عشق ما را تا دل خورشيد برد
بر فراز قله اميد برد
چون صدف پر كرد ما را از گوهر
پس دل ما را چو مرواريد برد

*رضا استادي مدير راوبط عمومي سريال مختارنامه كه براي دريافت هداياي محمود فلاح تهيه‌كننده سريال آمده بود، پشت تريبون درباره دلايل عدم حضور فلاح در مراسم گفت: متاسفانه بايد خبر بدي را به شما بدهم و آن اين است كه بهزودي دكورهاي عظيم سريال مختارنامه به دليل استيجاري بودن ملك آن تخريب شده و با خاك يكسان مي‌شوند. مگر اينكه نهادهايي با خريد آن از تخريبش جلوگيري كنند.
وي ادامه داد: تا به حال مذاكرات با صداوسيما براي خريداري زمين دكورها به نتيجه نرسيده است و اقدام صاحب ملك نيز كاملا قانوني است، اميدوارم جايي نظير شهرداري اين ملك را خريداري كند تا تبديل به يك قطب گردشگري شود. آقاي فلاح هم امروز به دليل حضور در احمدآباد مستوفي و پي‌گيري اين ماجرا در مراسم حضور نداشت.

*داوود ميرباقري يك تابلو مزين به سوره حمد و يك تابلو با موضوع ظهر عاشورا كه توسط استاد فرشچيان كشيده شده است، نيز از سوي برگزاركنندگان مراسم هديه گرفت.

*در طول برگزاري مراسم حاضران در مراسم دائم با تلفن همراه از مهمانان مراسم عكس و فيلم به همراه امضاء مي‌گرفتند به طوري كه اجراي برنامه براي چند دقيقه توقف شد.

*فرزاد جمشيدي مجري مراسم نيز در پايان مراسم از وزارت آموزش و پرورش خواست تا بخشي از كتاب‌هاي درسي را به مختار اختصاص دهند و از مسئولان شهري نيز تقاضا كرد تا بخش‌هايي از دكورهاي سريال را بخرند و در خيابان‌هاي تهران نظير خيابان انقلاب نصب كنند.

*در پايان مراسم مهمانان مراسم با يكديگر عكس يادگاري انداختند